ماشین 100 میلیاردی کنعانی زادگان، ممنوعیت واردات و رانت فوتبالیست‌ها

منابع گوناگون از ورود یک دستگاه رنجرور، توسط فوتبالیست تیم ملی خبر می‌دهند. کنعانی‌زادگان، نه‌تنها از رانت قانونی برای واردات خودرو نفع می‌برد؛ ظاهرا کسب سود هنگفت از فروش رنجرور را برنامه‌ریزی کرده است.

بنابر تعریف دکتر امیر محمد حاجی یوسفی، استاد و عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی “در علم اقتصاد، رانت درآمدی است که بی‌تلاش به دست می‌آید. رانت خوارها با استفاده از نفوذ سیاسی و اقتصادی یا از طریق آشنایانی که صاحب این نفوذ هستند به صورت غیرقانونی به منابع مالی دست پیدا می‌کنند و به کسب ثروت می‌پردازند.”

هرچند که تعریف فوق، ظاهری ناخوشایند دارد و اعمال مجرمانه را به ذهن می‌رساند؛ در کشور ما به وفور انجام می‌شود و گاهی اوقات، منع قانونی ندارد. به بیان بهتر، بنا بر شرایط و مصلحت مورد نیاز، ممکن است افراد مسئول در کشور تصمیم بگیرند به شخص یا گروهی خاص، امتیازات ویژه اعطا کنند که برای دیگر افراد جامعه ممنوعیت یا محدودیت دارد.

پیش از آغاز جام جهانی فوتبال، اجازه‌ی واردات خودرو به فوتبالیست‌های تیم ملی ایران داده شد. این تصمیم ناگهانی، مورد انتقاد بسیاری از کارشناسان اقتصادی و اجتماعی قرار گرفت؛ اما در نهایت به اجرا درآمد. عجیب‌تر اینکه، محدودیت ارزی یا فنی برای واردات خودرو توسط فوتبالیست‌ها پیش‌بینی نشد. به این ترتیب، مدل‌های لوکس و سوپرلوکس با ارزش دلاری بالا، مجوز ورود به کشور گرفتند. از سویی دیگر، عامه مردم ایران حتی برای واردات خودروهای ارزان‌قیمت چینی، با ممنوعیت مواجه هستند.

حال با گذشت چند ماه، به وضوح می‌توان دید که متاسفانه مسئولان تصمیم‌گیرنده در موضوع فوق، شتاب‌زده عمل کرده‌اند. اعطای مجوز واردات یک خودرو، بدون محدودیت قیمت و تجهیزات، میلیاردها تومان سود بادآورده به جیب فوتبالیست‌ها ریخت. جالب‌تر اینکه درصد ناچیزی از این مبالغ هنگفت، منجر به کسب مالیات می‌شود؛ اما افرادی که میلیاردها تومان درآمد از محل قراردادهای باشگاهی و تبلیغاتی دارند؛ سود بسیار عالی از واردات و فروش یک دستگاه خودروی گران‌قیمت نیز می‌برند.

تقدیر و تشکر از ورزشکاران، هنرمندان یا هر شهروند ایرانی که برای کشورش افتخارآفرینی کند، قابل قبول است اما بذل و بخشش‌ یا اعطای هدیه با ارزش نجومی، مصداق اصراف و مخالف با خواست عموم مردم محسوب می‌شود. در شرایطی که شهروندان عادی جامعه، برای خرید مدل‌های بی‌کیفیت چینی، مجبور به پرداخت مالیات‌های سنگین و عوارض گمرکی هستند؛ واردات مازراتی و رنجرور توسط فوتبالیست‌های تیم ملی، برای شهروندان جامعه آزاردهنده است.

افراد ذی‌صلاح در اعطای اجازه واردات خودرو به فوتبالیست‌ها می‌توانستند حواله‌ی گران‌ترین مدل تولید داخل را تقدیم آقایان بیرانوند، کنعانی‌زادگان، آزمون و دیگر زحمت‌کشان حاضر در جام جهانی کنند. همچنین، جلوگیری از فروش خودروهای بسیار گران‌قیمت وارداتی در بازار آزاد، ساده‌ترین روشی بود که می‌توانست افکار عمومی را نسبت به رانت اعطا شده به فوتبالیست‌ها، آرام‌ کند.

مسئولان می‌توانستند، با هدف هدیه دادن به افتخارآفرینان جام جهانی فوتبال و بهبود رفاه آن‌ها، از راه‎کارساده‎ مثل نصب پلاک گذر موقت بدون محدودیت زمانی استفاده کنند تا امکان فروش و رانت‌خواری از فوتبالیست‌های ثروتمند تیم ملی گرفته شود. حالا، نارضایتی از شرایط پیش آمده، توسط عامه مردم ابراز می‌شود و قهرمانان ورزش‌های مختلف، خصوصا کشتی‌گیران را شدیدا ناراحت هستند.

 

ماجرای کنعانی زادگان و رنجرور ۱۰۰ میلیارد تومانی

طی هفته‌های اخیر، بعضی نمایشگاه‌داران تهرانی و فعالان رسانه‌، خبر از ورود یک دستگاه رنجرور جدید به بازار دادند. مدتی بعد، شایعه شد که شاسی‌بلند لوکس به محمدحسین کنعانی زادگان تعلق دارد و ۱۰۰ میلیارد تومان قیمت‌گذاری شده است. این خبر، البته مورد تردید قرار گرفت اما در نهایت، توسط آقای فوتبالیست در برنامه تلوزیونی تایید شد.

آستانه قیمت یک رنجرور پرچمدار صفر کیلومتر در بازار جهانی، ۱۱۰ هزار دلار است اما مدل وارد شده توسط کنعانی زادگان، ظاهرا ولار ۲۰۲۳ با حدود قیمت ۶۰ تا ۱۰۰ هزار دلار محسوب می‌شود. حتی اگر فرض کنیم، خودروی وارد شده توسط کنعانی زادگان دارای تجهیزات ویژه باشد و همراه هزینه حمل، نهایتا ۱۵۰ هزار دلار هزینه برای او داشته باشد؛ از قرار دلار ۵۰ هزار تومانی، معادل ۷ تا ۸ میلیارد تومان برآورد می‌شود. حالا بازیکن ۲۹ ساله پرسپولیس، قیمت ۱۰۰ میلیارد تومانی را برای خودروی وارداتی‌اش در نظر گرفته و برای کسب سود هنگفت حاصل از حضور در تیم ملی ایران، آماده است.

قراردادهای چند میلیارد تومانی بازیکنان فوتبال و درآمدهای باورنکردنی آن‌ها در ایران، موضوع جدیدی نیست؛ اما به تازگی فخرفروشی و نمایش زندگی لاکچری فوتبالیست‌ها نیز به عاملی برای نارضایتی مردم تبدیل شده است. عجیب‌تر اینکه، رسانه ملی نقش پررنگ‌ در شرایط ناخوشایند موجود و نمایش اختلاف درآمد عجیب یک ورزشکار فوتبالی با دیگران دارد.

مصاحبه شبکه ورزش سیما با کنعانی زادگان، موج جدیدی از اعتراضات به راه انداخته است. در یک برنامه پرمخاطب رسانه ملی، مجری سوالات کاملا غیرورزشی از کنعانی زادگان می‌پرسد و خواسته یا ناخواسته، زندگی لوکس او را به رخ مردم ایران می‌کشد. از سویی دیگر، کنعانی زادگان هم فرصت را مغتنم شمرده و ضمن تایید شایعه، رنجرور ۱۰۰ میلیاردی خود را با ژست خاص و تلفظ عجیب، تاکید می‌کند. این شرایط، نوعی تبلیغ برای خودروی مذکور محسوب می‌شود، خصوصا از تلوزیون ایران که نهادی ملی با با بودجه مردمی و تامین مالی از بیت‌المال است.

با کمال تاسف، هم‌اکنون شاهد درگیری اینستاگرامی کشتی‌گیران و فوتبالیست‌ها هستیم. مدال‌آوران المپیک و جام جهانی کشتی، تنها یکی از گروه‌های دل‌زده از رانت اعطایی به بازیکنان تیم ملی فوتبال هستند. لبخندهای کنعانی زادگان، هنگام صحبت از مرسدس بنز نارنجی و رنجرور ۱۰۰ میلیارد تومانی، تا سال‌ها در ذهن مردم ایران و دیگر ورزشکاران کشورمان باقی خواهد ماند.

پاسخ مسئولان به زحمتکشان جامعه، مدال آوران المپیک، نخبگان علمی افتخارآفرین در المپیادهای بین‌المللی یا حتی نیروهای نظامی و پزشکی و امدادی که جان خود را برای امنیت و سلامت جامعه در طبق اخلاص قرار داده‌اند، چیست؟