سال نو با پدال

آغاز سال ۱۴۰۳ را به همه شما همراهان عزیز پدال تبریک و شادباش می‌گوییم. ما نه آرزو بلکه حقوقی برای داشتن خودروهای مدرن، زیبا، ایمن، کم استهلاک و کم مصرف و کم آلاینده  داریم که تا هنوز و در سال ۱۴۰۲ تحقق نیافته است.

نگاهی به ماجراهای خودرو در سال ۱۴۰۲

اگر به طور اجمالی به سریال خودرو در سال ۱۴۰۲ بپردازیم باید شعارهای ابتدای سال برای تولید  تا  یک و نیم میلیون خودرو و واردات ۱۰۰ تا ۲۰۰ هزار دستگاهی آن هم از نوع خودروهای اقتصادی را یادآوری کنیم. شعارهایی که هر آدم عاقلی به آنها می‌خندید یا با دیده شک و تردید بدان نگاه می‌کرد. برا یکنترل بازار خودرو سامانه‌هایی برای خودروهای داخلی و وارداتی به صورت مجزا راه اندازی شدند که البته در مورد اولی، سابقه آن به دو سال قبل می‌رسد. در میانه سال، زمزمه‌های آزادسازی واردات خودروهای کارکرده نیز شنیده شد و قانون آن نیز توسط مجلس تصویت و به تایید مجمع تشخیص مصلحت نیز رسید. با تغییرات در سکانداری وزارت صمت،  نگاه‌ها به سمت خودروهای تمام الکتریکی هم چرخید. در انتهای سال اما عدم تخقق شعارهای تولید و واردات و ماجراهایی چون عدم تولید برخی خودروهای فروخته شده در سامانه و افزایش شدی قیمت‌ها به بهانه استانداردهای ۸۵ گانه باعث شد تا نمره قبولی به عملکرد یک ساله این وزات خانه تعلق نگیرد.

ضرورت عبور از مافیای خودرو

مافیای خودرو که چند سال پیش مسئولانی چون مدیرعامل وقت ایران‌خودرو آن را نفی می‌کردند، همان رویکردی است که باعث این اوضاع آشفته کنونی صنعت و بازار خودروی ایران است. مافیای خودرو، دیگر یک فرد، یک شرکت یا یک گروه نیست. مافیای حال حاضر خودروی ایران، یک تفکر و یک رویکرد خطرناک است که نه‌تنها خودروسازی بلکه کل اقتصاد کشور را به زمین خواهد زد. رویکردی مبتنی بر سودجویی بی‌پایان و آسان بر اساس تصمیم‌سازی‌های کنترل شده و دیکته شده که در پوسته‌های دلسوزانه، خیرخواهانه و ساده‌انگارانه بنا می‌شود. در چنین فضایی، ارتباطات و تبادلاتی شکل گرفته که بتواند قوانین را به جاده‌ای رهنمون شود که مورد خواست عمده مردم نیست. بنا ندارم که در اینجا شفاف‌تر به این موضوع بپردازم و این بحث را به زمانی غیر از نوروز موکول می‌کنم تا بیشتر حال خوش شما مکدر نشود.

تنها به این نکته بسنده می‌کنم که در جایی که همه مردم یک‌صدا معترض به وضعیت خودروسازی و مدیریت صنعت و تصمیم‌گیران این حوزه‌اند، بهتر است دولت هم دست به اقدامی عاجل و در راستای خواست عموم بزند.

همبستگی برای نجات

تجربه نیم‌بند تحریم خرید خودروهای گران‌قیمت و بی‌کیفیت در چند سال قبل نشان داد که می‌توان با همبستگی، جریان را به نفع خریداران خودرو و مصرف‌کنندگان برقرار کرد. بااین‌حال آن چیزی که باعث شکست آن اتحاد شد و اکنون نیز بزرگ‌ترین مانع برای عبور از تاریکی‌های بازار خودروی ایران است، منفعت‌طلبی شخصی و ترجیح سود زودگذر و سراب گونه شخصی بر منافع ملی است. رواج بی حد دلالی باعث شده تا دست اندک مصرف‌کنندگان از خرید مستقیم خودرو کوتاه شود و بازه ایجاد شده قیمتی هم سودای سود بیشتر و گران کردن خودروها را به سر تولیدکنندگان انداخته و راهکارهای سامانه‌ای دولت هم تأثیر کمینه‌ای بر این اوضاع داشته و سرانجام بازار خودروی ما به یک آشفتگی مهارناپذیر رسیده است. جایی که مصرف‌کننده باید سه برابر بهای جهانی خودروها را بپردازد و دستش از خودروهای مدرن روز دنیا هم کوتاه مانده است. در این شرایط تنها راه برون‌رفت، خارج نمودن خودرو از لیست کالاهای سرمایه‌ای با استفاده از روش‌هایی مثل آزادسازی واقعی و نه نمایشی واردات خودرو برای هر فرد ایرانی است.

نگاه نو با اکراه

با تغییر هرم مدیریتی وزارت صمت، اکنون نگاه‌های جدیدی بر حوزه خودرو متمرکز شده است. هرچند هنوز در کنار عتاب به خودروسازان داخلی، حمایت‌ها از آنها ادامه دارد؛ اما درک شرایط روز جهان و جهش‌های خودروسازی در دنیا، باعث می‌شود تا امیدوارانه‌تر نسبت به جهت‌گیری‌های وزارت صمت خوش‌بین باشیم. همین که در طول این یک سال، تعداد زیادی خودرو مخصوصاً از نوع الکتریکی یا هیبریدی رونمایی شده‌اند و بحث‌هایی چون واردات خودروهای دست دوم باوجود مسکوت ماندن بعد از تصویب و توجه بیشتر به واردات خودروهای روز بعلاوه نگاه پرسشگر و نقادانه برخی نمایندگان مجلس سابق و جبهه‌نگرفتن در برابر رسانه‌های منتقد و کارشناسان فن، جای امیدواری دارد. بااین‌حال آرزو می‌کنیم که این رویکردها تبدیل به فعل شده و کام مردم را نیز شیرین نماید.

درعین‌حال ضرورت توجه بیشتر به مصرف‌کنندگان و صیانت از خواست و حقوق آنان در همه ابعاد واجب به نظر می‌رسد. توصیه می‌کنیم که واردکنندگان خودرو که اکنون سرمایه‌های بزرگی از مردم در دست دارند ضمن حمایت، به‌دقت مورد نظر هم قرار گیرند تا تجارب تلخ سال‌های گذشته از بی‌تعهدی شرکت‌ها در برابر مشتریان و از بین رفتن سرمایه‌ها تکرار نشود. همچنین تولیدکنندگان و عرضه‌کنندگانی که مورد حمایت قرار گرفته و تافته‌جدابافته‌ای شده‌اند، نسبت به ایفای تعهدات خود مورد بازرسی دقیق‌تر و موشکافانه‌تری قرار گیرند.

پدال در سالی که گذشت

در سال گذشته تیم پدال بیش از ۴۲۰۰ مطلب نگارشی و ترجمه را تقدیم شما نمود. در حالی که تعداد کامنت‌ها در حال نزدیک شدن به عدد یک میلیون دیدگاه  است.  همراهی شما دوستان گران قدر همیشه مایه مباهات ما بوده و بزرگ‌ترین سرمایه افتخار آمیز ماست. ما در کنار شما می‌آموزیم و  رشد می‌کنیم. بنابراین ما را از نقدها و نظرات خود بهره مند سازید.

جا دارد از تلاش‌های تحریریه پدال، بخش رسانه و بخش شبکه‌های اجتماعی و همچنین از حمایت‌های بی‌دریغ مدیریت و تیم زومیت نهایت قدردانی و سپاس را داشته باشم.

این سال جدید را با بهترین آرزوها برای همه شما و تمام مردم ایران آغاز می‌کنیم و تلاش می‌کنیم تا بهترین خود باشیم. لطفا در سفرهای نوروزی، بیشتر مراقب خوذ، همراهان و همچنین سایر هموطنانمان باشیم.