بحثبرانگیزترین پیشرانههای تاریخ، از دیزلگیت فولکسواگن تا آب خنک پورشه 911
در بین پیشرانههای فراوانی که برای نیرو بخشیدن به خودروها ساخته شدند، برخی نمونهها بحثبرانگیز بودند. هرچند بعضی از این موتورها واقعاً بد بودند ولی برخی دیگر پیشرانههای خوبی محسوب میشدند اما یا در خودرویی اشتباه استفاده شدند و یا زمانی که دنیا هنوز برای آنها آماده نبود معرفی شدند. در ادامه با تعدادی از این پیشرانهها آشنا خواهیم شد.
پیشرانهٔ M31 نسخهٔ توربوشارژ از موتور چهار سیلندر M10 بامو بود و فقط در 2002 توربو مورداستفاده قرار گرفت. این موتور با تولید 170 اسب بخار قدرت، کوپهٔ کوچک بامو را در کمتر از 7 ثانیه از صفر به سرعت صد کیلومتر بر ساعت میرساند که عدد قابلتوجهی برای سال 1973 بود. بااینحال، این پیشرانهٔ توربو در آن زمان بسیار گران بود، از تأخیر توربوی شدیدی رنج میبرد و سوخت زیادی مصرف میکرد که مورد آخر درست در زمان آغاز بحران نفت جهانی اصلاً خوشایند نبود. به همین دلیل، تولید 2002 توربو در سال 1975 پس از ساخت تنها 1,672 دستگاه خاتمه یافت.
بامو M73
این موتور V12 بامو پیشرانهٔ خوبی بود و حتی در سال 1999 برندهٔ جایزهٔ پیشرانهٔ سال در ردهٔ بالای 4 لیتر شد ولی یک سال قبل، این موتور برای مدت کوتاهی زیر کاپوت رولزرویس سیلور سراف قرار گرفت که یک اشتباه بزرگ محسوب میشد. این موتور 5.4 لیتری، حداکثر قدرت و گشتاور خود را در دورهای بالایی ارائه میکرد که برای بامو سری 7 و سری 8 مناسب بود زیرا این خودروها معمولاً توسط علاقهمندان به رانندگی خریداری میشدند اما موتور M73 برای یک رولزرویس که روی ارائهٔ رانندگی آرام و ساکت تمرکز داشت مناسب نبود. به همین دلیل، وقتی بامو رولزرویس را تصاحب کرد، یکی از اولین اقداماتش توسعهٔ یک پیشرانهٔ V12 جدید و بزرگتر بود که برای خودروهای مجلل رولزرویس مناسب باشد.
کادیلاک V8-6-4
این موتور همانطور که از نامش پیدا است، یک پیشرانهٔ V8 بود که میتوانست با شش و یا حتی فقط چهار سیلندر کار کند. سیستم غیرفعالسازی سیلندرها امروز بسیار متداول است ولی در سال 1981 تکنولوژیهای الکترونیکی بهاندازهٔ کافی پیشرفت نکرده بودند تا این سیستم بهدرستی کار کند. ازاینرو، کادیلاک پس از دریافت شکایتهایی مبنی بر عدم کارکرد درست موتور V8-6-4، خیلی زود به عرضهٔ آن پایان داد.
سیتروئن بایروتور
در سال 1969 یعنی زمانی که پیشرانههای وانکل بخش مهمی از آیندهٔ صنعت خودروسازی تلقی میشدند، سیتروئن مدل M35 را معرفی کرد که نسخهای از مدل آمی با پیشرانهٔ وانکل تک روتوری بود. البته این خودرو برای فروش عرضه نشد و صرفاً برای آزمایش موتور وانکل مورداستفاده قرار گرفت. چهار سال بعد اما سیتروئن یک پیشرانهٔ وانکل دو روتوری را روی مدل موفق GS نصب کرد و آن را بایروتور نامید. این پیشرانه اما بسیار گران و پرمصرف بود و ازآنجاییکه مثل بامو 2002 توربو در آغاز بحران نفتی در سال 1973 عرضه شد، مورد استقبال قرار نگرفت و پس از ساخت تنها 847 دستگاه کنار گذاشته شد.
فولکسواگن EA189
این پیشرانهٔ 2 لیتری دیزلی در طراحی اولیه هیچ مشکلی نداشت و در بسیاری از خودروهای گروه فولکسواگن مورداستفاده قرار گرفت. درواقع این موتور در ابتدا بسیار موفق به نظر میرسید زیرا پرفورمنسی مناسب را با کارکردی نرم و مصرف سوخت عالی ارائه میکرد اما رازی در این موتور پنهان بود که برای فولکسواگن 40 میلیارد دلار هزینه داشت. در پیشرانهٔ EA189، دستگاهی برای تقلب نصب شده بود که وقتی تشخیص میداد خودرو در حال آزمایش آلایندگی است، میزان گازهای خروجی اگزوز را نسبت به زمانی که خودرو در حالت حرکت عادی در جادهها بود بسیار کمتر میکرد. این تقلب نهایتاً به رسوایی دیزلگیت انجامید.
تریومف V8
پیشرانهٔ 3 لیتری V8 تریومف که از طریق اتصال دو موتور چهار سیلندر این شرکت ساخته و در سال 1970 ارائه شد، فقط در مدل اسپرت استگ مورداستفاده قرار گرفت. این موتور V8 اما بلافاصله تصویر استگ را بشدت خراب کرد زیرا موتور جدید تریومف با خرابیهای فراوانی مواجه میشد و تعمیر آن بسیار پرهزینه بود. به همین دلیل، بسیاری از مالکین استگ، این موتور پردردسر را با پیشرانههای دیگری مثل V8 روور تعویض میکردند.
پورشه شش سیلندر تخت آب خنک
زمانی که در سال 1997 نسل 996 پورشه 911 معرفی شد، بسیاری از طرفداران سنتی این برند شاکی شدند. یکی از دلایل این موضوع، طراحی جدید و غیرمعمول چراغهای جلو بود که به تخممرغ نیمرو شهرت یافت اما دلیل مهمتر، پیشرانه بود. بیش از 30 سال پس از معرفی اولین 911، پورشه سرانجام تصمیم گرفت پیشرانهٔ شش سیلندر تخت خود را از هوا خنک به آب خنک تبدیل کند. هرچند این کار قدرت و پرفورمنس 911 را بسیار بهبود بخشید ولی این مانع از سیل شکایات طرفداران علیه پورشه نشد زیرا آنها 996 را خیانت به تمام سنت و تاریخ پورشه میدانستند.
پورشه 718 چهار سیلندر تخت توربو
تا سال 2016، تمامی پورشههای باکستر و کیمن از موتورهای شش سیلندر تخت استفاده میکردند اما در نسل کنونی، این پیشرانه با نمونههای 2 لیتری و 2.5 لیتری چهار سیلندر تخت توربو جایگزین شد. این کار بلافاصله فریاد اعتراض طرفدارانی که معتقد بودند یک پورشه نباید شبیه سوبارو ایمپرزا باشد را بلند کرد. البته در سال 2020 پورشه یک موتور 4 لیتری شش سیلندر تنفس طبیعی را به لیست موتورهای 718 اضافه کرد ولی نسخههای پایه هنوز هم با موتور چهار سیلندر عرضه میشوند.
شورلت بلوک کوچک 267
هرچند موتور بلوک کوچک شورلت یکی از شگفتیهای جهان ماشین بهحساب میآید اما بهسختی میتوان کسی را پیدا کرد که از نسخهٔ 4.4 لیتری این موتور خوب بگوید. این نسخه از موتور بلوک کوچک شورلت در حدود سال 1980 تولید شد یعنی سالهایی که به دوران سیاه خودروسازی آمریکا شهرت دارد. این نسخه با هدف کاهش مصرف سوخت و آلایندگی توسعه پیدا کرد و هرچند در هیچکدام از این اهداف خوب نبود اما بیشتر انتقادات به خاطر پرفورمنس آن بود. این موتور که روی کامارو 1980 نصب شد، تنها 120 اسب بخار قدرت داشت که فقط 5 اسب بخار از موتور 3.8 لیتری V6 پایهٔ کامارو بیشتر بود.
الدزمبیل دیزلی
پیشرانهٔ دیزلی الدزمبیل بر پایهٔ یک موتور V8 بنزینی ساخته شد اما این موتور نمیتوانست فشار سیلندر بالاتر را تحمل کند (موتورهای دیزلی نسبت تراکم بیشتری نسبت به نمونههای بنزینی دارند) و این منجر به خرابیهای فراوانی شد. البته بعداً تغییرات لازم روی این موتور انجام شد و الدزمبیل یک نسخهٔ V6 از آن را هم ارائه کرد که بسیار بهتر بود ولی تصویر پیشرانههای دیزلی آنقدر خراب شده بود که الدزمبیل این موتورها را در سال 1985 یعنی تنها هفت سال پس از آغاز تولید کنار گذاشت. این موتور V8 همچنین بهعنوان مقصر رویگردانی طولانیمدت آمریکاییها از موتورهای دیزلی در خودروهای سواری شناخته میشود.
فورد 6 لیتری پاور استروک
این پیشرانه که توسط شرکت اینترنشنال توسعه پیدا کرد، اولین بار در سال 2003 مورداستفاده قرار گرفت. این موتور اما هزینههای زیادی روی دست فورد گذاشت. این شرکت تنها 10 درصد از تولید کل پیشرانههای خود را به این موتور دیزلی اختصاص داده بود ولی حدود 80 درصد از پرداختیهای گارانتی ناشی از مشکلات تمام پیشرانههای فورد فقط به این موتور اختصاص داشت. علاوه بر این، فورد طی یک سری دعاوی و پروندههای قضایی، محکوم به پرداخت غرامت به خریداران پیکاپهای سوپر دیوتی، ونهای سری E و شاسیبلند اکسکرشن به خاطر مشکلات این موتور شد.