یادی از فولکس‌واگن کارمن گیا، کوپه دست‌ساز موتور عقب بر اساس بیتل

کارمن گیا که با نام تایپ ۱۴ شناخته می‌شد، دومین خودروی سواری تولید انبوه فولکس‌واگن و اولین مدل اسپرت آن بود که بر اساس بیتل ساخته شد.

جایگزین اسپرت و زیبایی برای بیتل

داستان این خودروی جذاب از سال ۱۹۵۰ آغاز می‌شود یعنی زمانی که شرکت اتاق‌سازی آلمانی کارمن که در آن زمان بیتل‌های کانورتیبل را برای فولکس‌واگن تولید می‌کرد، ساخت بدنه‌ای اسپرت بر اساس بیتل را شروع کرد. سپس «ویلهلم کارمن»، رئیس شرکت، طرح‌های اولیه را به مقامات فولکس‌واگن نشان داد اما ازآنجایی‌که بیتل با همان شکل اولیه فروش خوبی داشت، این طرح رد شد. بااین‌حال، تیم کارمن تسلیم نشد و پشت میز طراحی بازگشت و روی طرح جدیدی کار کرد که مدیریت فولکس‌واگن را برای تولید متقاعد کند.

تزریق اسانس ایتالیایی به پروژه

کارمن می‌دانست برای متقاعد کردن فولکس‌واگن باید پروژهٔ واقعاً خاصی را ارائه کند. به همین دلیل، وی برای ملاقات با «لوئیجی سگره» رئیس شرکت مشهور گیا به ایتالیا سفر کرد. کارمن و گیا هردو به دنبال گسترش فعالیت خود بودند و بدین ترتیب، دو رئیس به توافق رسیدند که ساخت یک خودروی اسپرت بر اساس بیتل عالی خواهد بود. سگره پس از انعقاد قرارداد با همتای آلمانی خود، یک بیتل استاندارد را از یک نمایندگی در فرانسه خرید و شخصاً روی توسعهٔ خودروی جدید نظارت کرد. در اواخر سال ۱۹۵۳، کارمن دوباره با سگره ملاقات کرد اما این بار یک پروتوتایپ کاملاً کاربردی در انتظار او بود. کارمن از این کوپهٔ کوچک شیک که هیچ شباهتی به بیتل نداشت شگفت‌زده شد. او و سگره به این نتیجه رسیدند که دو شرکت می‌توانند خودرو را بدون کمک فولکس‌واگن تولید کنند اما کارمن که به دنبال بهره‌گیری از شبکهٔ فروش جهانی فولکس‌واگن بود، تصمیم گرفت خودرو را به مقامات این شرکت نشان دهد. این بار فولکس‌واگن تحت تأثیر خودرو قرار گرفت به کارمن چراغ سبز تولید داد.

الهام از کانسپت کرایسلر

این کوپهٔ جذاب که کارمن گیا نام گرفت و با کد تایپ ۱۴ شناخته می‌شد، در ۱۴ جولای ۱۹۵۵ برای مطبوعات رونمایی شد و دو ماه بعد در نمایشگاه خودروی فرانکفورت در معرض دید عموم قرار گرفت. هرچند این ماشین در ابتدا از همان پیشرانهٔ معمولی ۳۰ اسب بخاری بیتل استفاده می‌کرد اما به لطف بدنهٔ زیبا، با واکنش مثبت مطبوعات و مردم مواجه شد. هرچند تایپ ۱۴ توسط تیمی از طراحان گیا طراحی شد اما ظاهر آن از کانسپت کرایسلر دی الگانس الهام گرفته بود که توسط «ویرجیل اکسنر» طراحی شده بود. سال‌ها بعد، پسر اکسنر گفت این فولکس‌واگن کوپه یک دزدی واضح از کرایسلر دی الگانس بوده است. بااین‌حال، کسانی که درگیر پروژهٔ کارمن گیا بودند گفتند اکسنر هیچ‌گاه از این شرکت‌ها شکایت نکرد.

دو دهه تولید دست‌ساز

پانل‌های بدنهٔ تایپ ۱۴ با دست روی جک‌های مخصوصی ساخته و سپس به هم جوش داده می‌شدند. شاسی بیتل هم برای تطبیق با بدنهٔ جدید تغییراتی جزئی را تجربه کرد اما قطعات اصلی مثل سیستم تعلیق، ترمزها و فرمان از بیتل گرفته شدند. همان‌طور که اشاره شد، کارمن گیا ابتدا با پیشرانهٔ چهار سیلندر تخت هوا خنک بیتل ارائه شد که تنها ۳۰ اسب بخار قدرت داشت اما این موتور در طول سال‌ها بهبود یافت و بزرگ‌تر شد و نهایتاً به نمونه‌ای ۱.۶ لیتری با ۶۰ اسب بخار قدرت تبدیل شد. این کوپهٔ ۲+۲ با وجود قدرت پایین و قیمت گران‌تر از بیتل، به لطف پیشرانهٔ قابل‌اعتماد، ساده و کم‌مصرف و همین‌طور بدنهٔ شیک، بسیار محبوب شد.

علاوه بر این، خریداران از قابلیت مانور پذیری تایپ ۱۴ که به لطف مرکز ثقل پایین‌تر نسبت به بیتل پیشرفت چشمگیری داشت بسیار تعریف می‌کردند. این کوپهٔ آلمانی از سال ۱۹۵۵ تا ۱۹۷۴ تولید شد و در بسیاری از بازارهای مهم مثل ایالات‌متحده به فروش رسید. نسخهٔ کانورتیبل کارمن گیا هم در سال ۱۹۵۷ معرفی شد. از سال ۱۹۶۱ نیز مدل دیگری به کارمن گیا با نام تایپ ۳۴ اضافه شد که بر اساس فولکس‌واگن تایپ ۳ ساخته شده بود و بدنهٔ متفاوتی با تایپ ۱۴ داشت. علاوه بر این، نسخهٔ دیگری از تایپ ۳۴ هم با طراحی جورجتو جوجارو با نام TC در برزیل تولید شد.

قیمت امروز کارمن گیا

هرچند کارمن گیا به‌اندازهٔ بیتل فروش نداشت اما در طول ۱۹ سال نزدیک به ۳۰۰ هزار دستگاه از آن ساخته شد. امروز اما بسیاری از علاقه‌مندان به خودروهای کلاسیک، این ماشین را فراموش کرده‌اند و به همین دلیل، هم‌اکنون می‌توان یک نمونه از آن در شرایط عالی را با قیمتی در حدود تنها ۲۵ هزار دلار خرید. به‌طورکلی، هرچند کارمن گیا تایپ ۱۴ یک خودروی اسپرت واقعی نبود اما یکی از جالب‌ترین مدل‌های کلاسیک تاریخ فولکس‌واگن محسوب می‌شود.